HALİL ÖNCÜ YAZIYOR... NEDEN MAVİ BAYRAK?

Eylül 9, 2008 - 09:18
 
Ülkemizde de Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV),bu konuda yoğun çalışmalar yapıyor. Türkiye’yi bölgelere ayıran TURÇEV Merkezi, birçok ilde koordinatörlük kurmuş durumda. Bu bölgelerde açtığı donanımlı ofislerinde bölge turizmcilerine hizmet vermeye de devam ediyor. Büro yetkilileri faaliyetlerin turizmciler ile ortak şekilde daha etkin yapılabilmesi amacıyla İl Mavi Bayrak Komisyonları kurarken bu komisyonlar da TURCEV, Kültür ve Turizm, Sağlık, Çevre ve Orman İl Müdürlüklerinden oluşuyor. Bu yetkililer tüm sahillerimizi karış karış dolaşıyorlar, denetimler gerçekleştiriyorlar, deniz suyu numuneleri alıyorlar, arıtma tesislerinin çıkış sularını takip ediyorlar, deniz suyu analizlerinde standartları aşan olumsuz bir durum olduğu taktirde kriz masası oluşturarak kirliliğin nedenlerini ortadan kaldıracak çözümler üretiyorlar. Ekip diğer illere örnek olacak şekilde tam anlamıyla uyum içerisinde. 
 

 Mavi Bayrak turizmde güçlü bir araç..

Mavi Bayrak, gerekli standartları taşıyan  nitelikli plaj ve marinalara bir yıllığına verilen uluslararası bir çevre ödülü. Mavi Bayrak ile ödüllendirilen bir plajın veya marinanın , temiz, bakımlı, donanımlı, güvenli olduğunu simgeleyen uluslararası bir kalite standardıdır.Mavi Bayrak, uluslararası niteliği ile de turizm açısından ayrı bir önem taşımaktadır. Çünkü tatil yapmak için bilmediği, yeni tanıyacağı bir yere giderken, insanların uluslar arası garanti içeren ve özelliklerini bildiği bir plaja gitmek için plan yapması kolay olmaktadır. ‘Mavi Bayrak’ bu nedenle güçlü bir araçtır. Turizmde gelişmiş olan ülkelerde yaygınlaşan sağlıklı plaj, bakımlı ve kontrol edilen bir çevreyi simgeleyen Mavi Bayrak turizm açısından çok önemli yer tutuyor. Tatil rezervasyonu yaptıran turistler bugün, temiz çevrenin göstergesi olan Mavi Bayrak’lı sahil kesimlerini ve marinaları tercih etmeye başladılar. Mavi Bayrak, uluslararası bir çevre ödülü olmasının  yanında bugün eko-etiket veya marka haline gelmiştir. Ayrıca TUI, First Choice,  Öger Tur, Kayı Tur, Tez Tur gibi operatörler de M.B. ödüllü tesislerimize büyük önem vermektedirler. Birçok zincir otelimiz kıyıda bulunan tüm tesisleri için topluca müracaat etmektedirler. Yapılan anketlerden de bilindiği gibi ülkemize gelen turislerin çok büyük bir kesimi deniz turizmi için gelmektedirler. Dolayısıyla Akdeniz çanağındaki, en büyük rakiplerimizle deniz, güneş, kum üçgeninde turist sayısı bakımından rekabetçi olmak isteniyorsa, sektörün M. Bayrak’a sahip çıkması şart. Bundan hareketle M. Bayrak markası uluslararası turizm tanıtım çalışmalarında mutlaka kullanılmalıdır.

 
 
Nasıl sahip olunuyor?

Mavi Bayrak ödülü için müracaatlar, yöresel bazda varsa yöresel Mavi Bayrak derneklerine, turistik isletmeler veya kişisel olarak belediyeler aracılığı ile "TÜRÇEV'e yapılması gerekiyor. "TÜRÇEV", gelen talepleri kriterler kapsamında değerlendirerek, uygun olanlar için gerekli dokümanların hazirlanmasini sağlıyor. Önce "Ulusal Jüri"nin değerlendirilmesine sunuluyor ve jürinin uygun gördüğü plaj ve marinaların bilgi ve belgelerini FEE'ye ulaştırılıyor. FEE, Uluslararsi Jürisini toplayarak tüm ülkelerin taleplerini degerlendiriyor ve nihai kararını verir. Ulusal Jüri üniversite temsilcileri, turizm sektöründen Turizm Yatırımcılar Derneği, Türkiye Otelciler Birliği, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği, Marina isletme ve Yatırımcıları Derneği temsilcileri, Turizm, Çevre, Sağlık Bakanlıkları,Denizcilik Müsteşarlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve TÜRÇEV temsilcilerinden oluşuyor.


Mavi Bayrak ödülü bir yıl için veriliyor. Ve her yıl müracaatlar yenileniyor. Ödül marinalarda doğrudan marinayı kapsamakla birlikte plajlarda, adı geçen plaj kadar yer aldığı beldeyi de kapsıyor. Mavi Bayrak ödülünü aldıktan sonra gerek standardın sezon süresince korunması, gerekse verilen beyanların izlenmesi amacı ile yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde denetimler ise sıklıkla yapılıyor. Denetimler esnasında bir zorunlu kriter yerine getirilmediği taktirde bayrak 10 gün süreliğine indirilerek tamamlanması halinde tekrar verilirken, birden fazla zorunlu kriter yerine getirilmediği taktirde sezon süresince de indirlebiliyor.
Mavi bayrak kriterleri plajlar için 27, marinalar için 22 tane olarak belirlenmiş. Kriterler ise şu başlıklarda toplamak mümkün: Çevre eğitimi ve bilgilendirme,yüzme suyu kalitesi,güvenlik,hizmetler,çevre yönetimi..”
 
 
 

Mavi Bayrakta deniz suyu analizninz yeri en önde..
Deniz suyu analizlerinin Mavi Bayrak Projesi'nde önemli bir yeri var. Ödülü belirleyen olmazsa olmaz bir kriteri olarak görülüyor.
Deniz suyu analizleri Turizm Bakanlığı'nın finansörlüğünde, Sağlık Bakanlığının  Müdürlükleri'nce  Güney Antalya ve Kaş'a kadar olan kıyı bandında deniz suyu numunesi alma ve analizlerin yapılması işlemi GATAB tarafından gerçekleştiriliyor. Numuneler, yöresel sağlık ocakları tarafından alınmakta, analizler illerde halk sağlığı laboratuarı veya hıfzısıhha enstitülerinde yapılıyor. Sağlık Bakanlığı projeye araç, personel olarak da katkıda bulunuyor. Numune noktalarının yerleri TÜRÇEV Koordinasyonunda belirlerken, ihtiyaç durumunda ilave veya iptal edilebiliyor.Deniz suyu analiz sonuçları bazı illerimizde Sağlık Bakanlığı İl Müdürlükleri web sayfalarında ilan ediliyor.

 
 
Yatlara da mavi bayrak veriliyor
 
Yatlarda da çevre standartlarının belirlenmesi ihtiyacı doğmuş ve bu kapsamda Uluslararası Mavi Bayrak Koordinasyonu tarafından 2004 yılında Yatlarda Mavi Bayrak uygulamasına başlanmıştır. Yatlara mavi bayrak uygulaması şu anda toplam 29 ülkede uygulanmaktadır. Ülkemizde de 2007 yılında konuyla ilgili çalışmalara başlanmış ve aday yatlar belirlenmiştir. Ulusal Jürimiz tarafından yapılan değerlendirme ve Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı ( FEE ) nin onayı ile ilk olarak 4 yatımız ödül almaya hak kazanmıştır. Bunlardan 3 tanesi Kemer Türkiz marinada kayıtlı olan Güneyli-A, Şeker-1 ve Kartal-10 yatlarıdır. Diğeri ise Bodrum Milta Marinada kayıtlı Xenos-4 isimli yattır. Mavi Bayrak ödüllü marinalarımızdan hizmet alan Türk Bayraklı ticari ve özel yatlara verilen bu ödüller, bir yıllığına verilerek Uluslararası eko etiket özelliğini taşımaktadır.
Yatlarda Mavi Bayrak, denizlerin temizliğinin korunması açısından da son derece önemlidir. Çünkü deniz kaynaklı kirleticilerin tespiti oldukça güçtür ve deniz araçlarından kaynaklanabilecek kirliliğe müdahale edebilmek için anında tespit ve delil gerekmektedir. Teknelerin sürekli hareket halinde olması ve yapılabilecek kaçak deşarjlar müdahale imkanlarını daha da zorlaştırmaktadır. Buna karşılık Mavi Bayrak alan yatların atıksuları takip formu ile kayıt altına alınacak ve marinada bulunması zorunlu olan lisanlı atıksu alım istasyonlarına düzenli olarak boşaltmaları sağlanacaktır. Bunun dışında koylarda ses ve hız limitleri ile ilgili standartlar, çevre dostu ürünlerin kullanılması, katı atıkların ve tehlikeli atıkların bertaraf usulleri, çevre eğitim faaliyetlerine katılım, deniz ortamına zarar vermeyecek şekilde davranış kurallarının sergilenmesine ilişkin bazı zorunluluklar getirilmektedir. En önemlisi de ödüllü tekneler, çevre duyarlılığının simgesi olan Mavi Bayrak ödülünü taşımaları vesilesi ile denizleri kirletenlere karşı da olumlu bir örnek teşkil edecekler, denizi kirletenleri de anında ilgili mercilere bildireceklerdir.
 
 
 
YATLARDA MAVİ BAYRAK KRİTERLERİ

 
(Z) : Zorunlu kriterler     (K) : Kılavuz kriterler
 
1.       Yatın ‘’denize elverişlilik belgesi’’ nin bulunması (z)
2.       Mavi Bayrak kriterleri, yat davranış kuralları, yerel ve ulusal düzeyde kimlerin sorumlu olduğunu içeren Mavi Bayrak bilgilerinin sergileneceği standart panonun bulunması (z)
3.       Sintine ve pis su tanklarının düzenli olarak marina veya lisanslı başka bir toplama merkezinde çektirilmesi ve bunun belgelenmesi ve/veya yatta arıtma sistemi bulundurulması ve faal durumda tutulması (z)
4.       Mavi Bayraklı yatlar için hazırlanan ‘atıksu takip formu’ nun düzenli olarak işlenmesi (k)
5.       Koylarda hız limitine uyulması (maksimum 3 knot) (z)
6.       Koylarda demirli durumdayken ses kirliliğine karşı duyarlı olunması (z)
7.       Denize ve kıyı alanlarına çöp atılmaması (z)
8.       Denize zehirli atıklar (yağ, boya, kullanılmış pil, temizlik malzemeleri vs) atılmaması (z)
9.       Cam, plastik, metal gibi geri dönüşümlü atık malzemelerin ayrı toplanması ve marinadaki toplama ünitelerine bırakılması (z)
10.   Yemek yapımı sonrası oluşan bitkisel atık yağların düzenli olarak toplanarak lisanslı bir firma ile bertaraf edilmesinin sağlanması (k)
11.   Kullanılan boya, anti-fouling, boya çıkarıcı gibi ürünleri alırken çevre dostu olanların tercih edilmesi (z)
12.   Temizlikte kullanılan deterjan, yüzey temizleyici vb. ürünlerin çevre dostu olanlarının kullanılması (k)
13.   Kirlilik veya çevreyle ilgili kuralların herhangi birinin ihlali ile karşılaşıldığında durumun hemen yetkililere bildirilmesi (z)
14.   Balık avcılığında avlanma sezonu, avlanma bölgeleri ile ilgili konulan yasaklara uyulması ve yasak olan yöntemlerle balık avlanmaması (z)
15.   Denizde yaşayan bitki ve hayvanların korunması ve kuşların ürediği bölgelere dikkat edilmesi (z)
16.   Tehlike altındaki ve korunan alanlara dikkat edilmesi (z)
17.   Deniz dibine zarar verecek şekilde demirleme yapılmaması (z)
18.   Balıkçılık yapılan veya balıkçılıkla ilgili düzeneklerin bulunduğu alanları rahatsız etmekten kaçınılması (z)
19.   Tehlike altındaki/korunan türlerden veya sualtından çıkarılan arkeolojik kalıntılardan yapılmış eşyaların satın alınmaması ve kullanılmaması (z)
20.   Yatın hizmet üniteleri ve ekipmanlarının bakımlı olması (z)
21.   Diğer yatçıların da çevreye özen göstermeleri konusunda onların teşvik edilmesi (z)
22.   Yatçının marinalarda yapılan çevre eğitim etkinliklerinden en az birine fiilen katılması, yeni bir etkinlik organize etmesi veya katkıda bulunması (z)

Ne diyorlar?
 
 
Lokman Atasoy – ( Antalya İl Mavi Bayrak Koordinatörü ) 

“Turizmde gelişmiş olan ülkelerde yaygınlaşan sağlıklı plaj, bakımlı ve kontrol edilen bir çevreyi simgeleyen Mavi Bayrak turizm açısından çok önemli yer tutuyor. Tatil rezervasyonu yaptıran turistler bugün, temiz çevrenin göstergesi olan Mavi Bayrak’lı sahil kesimlerini ve marinaları tercih etmeye başladılar. Mavi Bayrak, uluslararası bir çevre ödülü olmasının  yanında bugün eko-etiket veya marka haline gelmiştir. Ayrıca TUI, First Choice,  Öger Tur, Kayı Tur, Tez Tur, Odeon Tur gibi operatörler de M.B. ödüllü tesislerimize büyük önem vermektedirler. Birçok zincir otelimiz kıyıda bulunan tüm tesisleri için topluca müracaat etmektedirler.Yapılan anketlerden de bilindiği gibi ülkemize gelen turislerin çok büyük bir kesimi deniz turizmi için gelmektedirler. Dolayısıyla Akdeniz çanağındaki, en büyük rakiplerimizle deniz, güneş, kum üçgeninde turist sayısı bakımından rekabetçi olmak isteniyorsa, sektörün M. Bayrak’a sahip çıkması şart. Bundan hareketle M. Bayrak markası uluslararası turizm tanıtım çalışmalarında mutlaka kullanılmalıdır. Biz de imkanlarımız dahilinde turizm fuarlarına da katılarak ödüllü tesisleri, marinaları ayrıcalıklı olarak tanıtmaktayız. Ulusal ve uluslar arası web sayfalarında, basılan dokumanlarda tanıtımını yapmaktayız."( HALİL ÖNCÜ )