DÜNLE BUGÜNÜ, BU GÜNDEN YARINA GEÇMİŞİ UNUTMAMAK VE UNUTTURMAMAK

Bu hafta yolumuz Kemer’in tarihçisi olarak bilinen ve yaptığı çeşitli araştırmaları ve oluşturduğu arşivi ile eski Kemer’i günümüze taşıyan Ramazan Kar’a konuk olduk. Ramazan Kar, Kemer’in eskiyi yeniyle buluşturmak adına yıllardır çeşitli araştırmalar yapıyor. Yakınlardan, uzaklardan Kemer hakkında ne bilgiler, bulgular fotoğraflar buluyorsa arşivine koyuyor. Evinin zemin katı dahil 3 katında da eski Kemer’le ilgili çok sayıda yazılı belge, alet edevat bulunuyor. Ramazan Kar abimle uzun yıllardır tanışırım. Araştırmalarına ilk başladığı yıllarda yine bir araya gelip haberler yapmıştık. O günlerde bir odada yer alan belge ve bilgileri geçen on yıl içerisinde evin her bölümüne dağılmış. Eski yerel kültürden günümüze ulaşan çok sayıda eser bulunan evinin çalışma odası ise çok eskilerden gelen belgeler ile dolu.

Bu bilgilerin Kemer’liler, Antalyalılar ve Türkiye’nin dört bir yanına yaymak adına “Dünden bugüne Kemer “ adıyla bir de kitap da yayınlayan Ramazan Kar, ayrıca kitabının haricinde çok sayıda yerde eski Kemer fotoğraflarının yer aldığı sergilerini de meraklılar ile buluşturuyor. Bu arada çeşitli okullara davetler alan Kar, çeşitli seminer ve panellerde de eskileri katılımcılar ile buluşturuyor.



Ramazan Kar abimiz Kemer’de bulunan evinde büyük bir misafirperverlikle bizi karşılıyor. Hem evim, hem de çalışma ofisim dediği odasının yolunu tutmadan önce zemin katta yer alan çok sayıda eski antika eser ile özellikle Yörük kültürünü anlatan çok sayıda eserin yer aldığı yere iniyoruz. Oldukça eski olan eserleri incelerken adeta eskiye dalıyoruz.

Eski plakların içinden Müzeyyen Senar’ı dinlemek…

Burasını gezip fotoğrafladıktan sonra çalışma ofisinin bulunduğu alana geliyoruz. İçeriye ilk girdiğimizde odanın ortasında duran yüzlerce eski Kemer fotoğrafı, çalışma masasındaki yine eski Kemer, Antalya ve bölgeden çekilmiş eski fotoğraflar ile kütüphanesinde eski kitaplar ile eski plaklar pikap ve gramofonu ile bize burasının tam bir Nostaljik mekânın buluşma noktası olduğu izlemini veriyor. Bu arada gramofona plağı koyuyoruz. Kısa bir süre önce kaybettiğimiz Müzeyyen Senar’ın söylediği “Bursalı mısın kadifeli gelin” şarkısını hafif cızırtılı ama etkileyici bir sesle dinliyoruz. Bu anı da ölümsüzleştirmek adına kameramızı açıp videoya alıyoruz.



Eskilere dalmadan, eski Kemer’e geçmeden önce Ramazan Kar’ı tanımak istiyoruz. “Kimdir bu eski Kemer sevdalısı tarih meraklısı Ramazan Kar?” diyoruz ve Kar başlıyor bize kendisini anlatmaya:

“ Anne tarafım Karaçulfa Yörüklerinden. Babam ise Tekirova köyünden gelip Kemer’e yerleşmiş. Antalya’da 1959 yılında doğdum. İlköğrenimimi Kemer’de tamamladım. İlkokuldan sonra terzilik mesleğine başladım. 1981 yılında Atatürk Caddesinde kendi iş yerimi açtım. 1977 yılında Antalya Güreş İhtisas güreşçisi olarak Türkiye Şampiyonalarında Kemer’i temsil ettim.1989 yılında terziliğin yanında deri çanta mont imalat ve ticaretiyle de uğraşmaya devam ettim.2007 yılında emekli olduktan sonra boş duramayarak ticari faaliyetlerime devam ediyorum”

Kar, Kemer’in köy ve İlçe hayatını bilen biri olarak sosyal amaçlı bir çok dernek, oda faaliyetlerinde de bulunmuş bu süre içerisinde.. Kemerspor, Emniyet,Hastane,Sağlık Ocağı,Camii,Esnaf Odası, esnaf kooperatifi gibi derneklerin kuruluşlarında ve yönetimlerinde görev almış.1989 yılında yapılan mahalli seçimlerde Kemer’li hemşerilerinin de desteği ile muhtar olmuş Ramazan Kar. Sonrasında üç dönem Kemer Belediye meclis üyeliği de yapmış olan Ramazan Kar konu ile ilgili son noktayı şöyle koyuyor. “ Bu görevi bu yetkiyi bana verdiler. Layık olmaya çalıştım, buradan layık görenlere teşekkürlerimi sunuyorum”



Çok enteresan belge, bulgu, fotoğraflara ulaşıyorum

 “ Araştırmacılık, Kemer arşivini ortaya çıkarmak eski Kemer’i yeni ile buluşturmak için yaptığınız çalışmalar nereden çıktı? Diye soruyoruz.

Ramazan Kar başta bunun merak olduğunu ancak araştırmalar sonucunda ulaşılan hedefin kendisini bu işe adadığını ifade ederken bakın bize neler anlatıyor…

“ Memleketime ve insanlığa nasıl bir hizmet veririm diye kendi kendime yol çizdim. Dünle bugünü, bu günden yarına geçmişi unutmamak ve unutturmamak adına. Çünkü bu konuda geç kalındığını düşünenlerdenim. Eskiyi, eski Kemer’i eski olayları bilen insanlar bir bir göçüp gidiyor. Geç kalmadan birilerinin bir şeyler yapması lazımdı. Bende bu misyonu üstlendim.Kendime temin ettiğim kamera, fotoğraf makinesi ile zaman kaybetmeden hemen başladım araştırmalarıma. Çok sayıda kişi ulaşabildiğim ve zaman ayırabildiğim söyleşi de, hatıralar olaylar bölgemizde geçen olayların hatta sandıklardaki bohçalardaki albümleri benimle paylaştılar. Çok enteresan belge, bulgu, fotoğraflara ulaştım.Ayrıca kütüphanelere eski sahaflara, kitapçıları eski kemer ve kemerliler hakkında bilgi topladım toplamaya da devam ediyorum.”



Yerel Antalya tarihine ışık tutan ve orijinal baskısına ulaştığı Süleyman fikri Erten’in ‘Antalya tarihi’ adlı kitabı görülmesi gereken eserlerden

Ramazan Kar elinde fotoğraf makinesi ve kamerası ile bölgede durmadan dolaşıyor. Son dönem Kemer ve çevresindeki yaşlı insanlarla söyleşilere, eski kemer yaşamı ve kültürü hakkında Kemer'de geçen olayları kaydetmeye ve bunları arşivlemeye bir kısmını da kitabında yayınlamaya devam ediyor. Bu konuda bakın bize neler söylüyor:



“Son dönem Kemer ve çevresindeki yaşlı insanlarla söyleşilere, eski kemer yaşamı ve kültürü hakkında kemerde geçen olaylara kısaca göz atacak olursak; 1927 yılında kurulan Kemer'in en son olarak özel izinlerini alarak o zamandan günümüze kadar kemer ilkokulunda eğitim görmüş tüm öğrencilerin bilgilerine ulaştım. O dönem kemerde kaç öğrenci var, kaç öğretmen var gibi. Bilgileri yakında sizlerle paylaşacağım. Yine Kemer ve çevresinden fotoğraf, bilgi, belge toplamaya, bunun yanı sıra ulusal olarak da kayda değer çok fazla eser toplamaya devam ediyorum. Yeni ulaştığım istiklal ve Çanakkale savaşlarında yer almış gazi ve şehitlerimizin ailelerine ulaşarak fotoğraf bilgi ve ses kayıtlarını toplamaya devam ediyorum. Ayrıca Osmanlı devletinin son dönemlerinde basılan o dönem yaşantısı hakkında önemli bilgiler sunan orijinal osmanlıca gazetelerinde çevirisini yaptırdıktan sonra tarih okuyucuları ile paylaşacağım. Yerel Antalya tarihine ışık tutan ve orijinal baskısına ulaştığım Süleyman fikri Erten’in Antalya tarihi adlı kitabı görülmesi gereken eserlerden. Ayrıca tüm bunların yanı sıra gramofon ve taş plak koleksiyonumda gelen misafirler ve meraklılar ile paylaşıyorum. Buna ek olarak tarih konuları üzerine doktora ve tez hazırlayan öğrencilere de her türlü kolaylığı sağlayarak kütüphanemi açıyorum.”

    Binlerce Kemer fotoğrafı

Ramazan Kar’ın arşivinde binlerce eski Kemer ve Kemerliler fotoğrafı ile çok sayıda antika ve eski eser ve belge var. Ramazan Kar, Kemer’de bir etnografya müzesinin açılmasını istiyor. Özellikle gençlerin eskiyi görmeleri ve dedelerinin ninelerinin günlük hayatlarında neler kullandıklarını görmelerinin önemini vurguluyor bize. Neden bir Etnografya müzesizinin açılmasını istediğini ise şöyle açıklıyor bize…



    “Özellikle gençlerimiz eskiden çok değerli olan ve dedelerimizin, ninelerimizin gündelik hayatlarının vazgeçilmesi olan eşyaları artık unuttular. Bunların kaybolmasını, bunlar hakkında gençlere bir bilinç mirası bırakmamız gerektiğini düşünüyorum. Bir müze çerçevesinde eski eşyaları, tarihsel bilgi, belge fotoğrafları bir araya getirip, başta kemer olmak üzere tüm insanlığa kalıcı bir miras olarak sunmak en büyük isteğim. Sadece şu anda elimde bulunan materyaller fazlası ile bir müzeyi doldurmaya yeterlidir. Uzun yıllar boyunca muhtarlık, belediye meclis üyeliği gibi alanlarda kemerde hizmet etmeye çalıştım. Yaptığım araştırmalar ve ilk çıkan kitabım dünden bugüne kemer olumlu eleştiriler aldı. Sağladığım güven sayesinde insanlar ellerindeki materyalleri benimle paylaşmaya devam etmektedirler. Bunların ışığında ikinci kitabım Mehmet Şefik Aker ve Mustafa Ertuğrul Aker ismi ile yakında sizlerle buluşacak. Müze konusunda belediye ile irtibat halinde çalışmalarımız devam ediyor. Kemer turizm ile ekmek parasını kazanan bir yer. Deniz ve doğa turizmin yanı sıra, özellikle kaliteli turistin ilgi alanına fazlaca giren kültür turizmi hamlesini de gerçekleştirmemiz gerekiyor. Kemer o zaman tam manasıyla bir turizm şehri olur. Kemerde bu birikim ve irade fazlası ile mevcuttur”



Yazılı kayıt çok önemli…

Arşiv çalışmasında yazılı kayıta büyük önem veriyor Ramazan Kar.

“Benim bugün yaptığım demiyorum yapmaya çalıştığım aslında daha önce yapılmalıydı. Başkaları bunu yapmalıydı. Şimdiye kadar birlerinin yapmasını beklerdim ama bu bana nasip oldu. Herkes önce kendi ailesini, memleketini, tarihini araştırırsa yani yerel tarihçiler çoğalırsa bu memleketteki hatıralar, olaylar insanlarla bir bir gitmez kaybolmaz. Bu arşivlerin kesinlikle yazılı kayıt alınması gerekiyor.”



Bu arşivi incelerken çok etkilendiğimi ifade etmek isterim. Yerel araştırma yapanların desteklenmesi gerekiyor. Bu yazıyı okuyanların beklide evlerinde bir sandıkta ya da bir kenarda bulunan eski resimlerini, belgelerini paylaşmanın bu bilgilerin bir odakta buluşmasının çok önemli olduğunu düşünüyorum.  Bence geleceğimize en büyük hediye, eskileri onlarla buluşturmak olacak. Bu anlamda Kemer’de yerel araştırmacı Ramazan Kar’ı yürekten kutluyorum.